همتای کرامول، کلبر (Jean Baptiste Colbert)، سیاستمدار بزرگ فرانسوی در سدهی هفدهم، نیز به یهودیان علاقهی خاصی داشت و به عقیدهی من، این نکته حائز اهمیت ویژهای است که این دو سازمانده بزرگ که در یکپارچگی دو کشور بزرگ اروپا نقش عمدهای داشتند، نسبت به مناسب بودن یهودیان در پیشرفت اقتصادی یا سرمایهداری کشورهای خود کاملاً هوشیار بودند. کلبر در یکی از فرمانهای خود خطاب به حاکم لانگودوک (Languedoc)، به این نکته اشاره میکند که شهر مارسی از ظرفیتها و تواناییهای تجاری یهودیان بهرههای فراوانی برده است. البته لزومی نداشت که به ساکنان مراکز بزرگ تجاری فرانسه که یهودیان در آنها نقشهای مهمی ایفا میکردند، چنین نکتهای یادآور شود. آنها بر اساس تجارب شخصی خود، به خوبی به این امر آگاهی داشتند و به همین خاطر از تمام نفوذ و قدرت خود برای حمایت از همشهریان یهودی و حفظ آنها در چهارچوبهای شهر خود استفاده میبردند. جای به جای و به ویژه از سوی ساکنان شهر بوردو، به تحسینها و تمجیدهای فراوانی در مورد یهودیان برمیخوریم. در سال 1657 لشکری از مزدوران به شهر بوردو حمله بردند و شهر را غارت کردند و بسیاری از یهودیان شهر به همین خاطر تصمیم گرفتند که شهر را ترک کنند. شورای شهر هراسان شد و گزارشی که از سوی اعضای آن تهیه شده است، ارزش خواندن دارد. در این گزارش چنین آمده است:
پرتغالیهایی که مغازههای آنها سراسر برخی از خیابانهای شهر را اشغال کرده است و تجارت چشمگیری انجام میدهند، خواهان گذرنامههای خود شدهاند. آنها و خارجیهای دیگری که دست اندر کار بخش عمدهای از امور بازرگانیاند، تصمیم قاطع خود را برای مهاجرت اخذ کردهاند و در واقع، گاسپار گونزالس (Gaspar Gonzales) و آلوارز (Alvares) که ثروتمندترین ایشان بودهاند، در حال حاضر از اینجا کوچ کردهاند. ما بیم فراوان داریم که در اثر این مهاجرتها امور تجاری این شهر به طور کامل دچار توقف خواهد شد.
چند سال بعد، معاون حاکم لانگودوک اوضاع را در این چند جمله خلاصه کرد: بدون وجود آنها (یهودیان)، تجارت شهر بوردو و کل منطقه، حتماً نابود خواهد شد.
هودیان و حیات اقتصادی مدرن؛ ورنر سومبارت؛ ترجمه رحیم قاسمیان؛نشر ساقی.
حروفچینی سایت www.jscenter.ir
ثبت دیدگاه