«مسيحي بودن» يا «تظاهر كلمب به مسيحيت» و «يهودي بودن او در خفا» از موضوعات مهم تاريخي است، چراكه به تحولات عميق كشورهاي غربي يعني «رنسانس» كه در واقع با سفر كلمب و رسيدن وي به قاره نو شروع ميشود، رنگي خاص ميزند. معناي «يهودي بودن كلمب» ـ خصوصا كه اثبات شده هزينههاي سفر او را نيز يهوديان تامين كردهاندـ اين است كه يهود از همان آغاز سفر كلمب، براي تسلط بر منافع حاصل از اين سفر و مصادره هرگونه منفعت حاصل از آن «برنامه» داشته است.
البته روشن است كه عموم نويسندگان و فيلمسازان غربي كه در نظام سلطه غرب رشد ميكنند، در پي كتمان اين «نتيجهگيري» باشند.
ژان پل دوويول (jean paul Duviol) درباره حضور يهوديان در سفر كلمب به سوي قاره آمريكا، آماري ميدهد كه بسيار چشمگير است:
«در سپيده دم روز جمعه سوم اوت 1492، نزديك به صد ملوان سوار بر كشتيهاي پينتا و نينيا و كشتي پرشكوه و جلال سانتاماريا كه كشتي خود درياسالار بود، از سواحل اندلس دور ميشدند.»1
«كشتي كلمب حدود سي يهودي تغيير دين داده را كه بيشك اين سفر را موقعيت خوبي براي فرار از دادگاه تفتيش عقايد ميديدند، حمل ميكرد، ولي دريغ از يك كشيش»2
و در جاي ديگر مينويسد:
«آيا همان طور كه خيلي از متخصصان تاكيد كردهاند، اصليت كلمب يهودي بوده است؟ شايد! ولي مسلم اين است كه او ايمان كاتوليكي عميقي داشته و حتي تا حد عرفان هم پيش رفته است.»3
ما با دو نكته از سخنان اين نويسنده غربي كار داريم:
1-سي نفر يهودي در اين سفر با كلمب بودهاند.
2-به نظر بسياري از متخصصان، خود كلمب هم يهودي بوده است.
بيشتر مؤلفان صاحب شهرت غربي كه آثاري از ايشان به فارسي ترجمه شده است، از پرداختن به هر موضوعي كه نشان دهنده توطئهآفرينيهاي يهوديان در عرصههاي گوناگون تعاملات يهوديان با مردم مسيحي و مسلمان باشد، پرهيز دارند.
اينان گاهي كه ناچار از بيان بعضي معلومات مدفونشده در سينه كتابخانهها و مراكز تحقيقيشان ميشوند، آن را در چنان لفافي ميپيچند كه بر خواننده راه هرگونه برداشت منفي عليه يهود بسته باشد!
جمع چنين نويسندگاني اگرچه ميكوشند به منزله يك تن واحد عمل كنند، واقع اين است كه در زمينههايي اين هماهنگي بنا بر ماهيت تعاملات انساني و اين كه: «دروغگو كمحافظه است» به طور كامل رخ نميدهد و به همين علت مقايسه اظهارات يكايك اين جمع از محققان و تأمل در آن ميتواند بخشهايي از معلومات دفن شده غربيها را بنماياند و منجر به طراحي پرسشهاي جديد يا استنتاجات كليدي مهمي شود.
در مورد شگرد دوويول در بازگويي نقش يهوديان در سفر اكتشافي كلمب اين موضوعات تامل برانگيز است:
1-دوويول اگر از «سي تن از همراهان يهودي كلمب» سخن ميگويد، بلافاصله نيز به خواننده يادآوري ميكند كه ايشان «تغيير دين» داده بودند و در عين حال نميگويد چرا تغيير دين داده بودند؟ همچنين از تشريح ماهيت اين «تغيير دين» كه مورد قبول دستگاههاي رسمي مسيحيت ـ كه اتفاقا به شدت دنبال مسيحي كردن يهوديان بودهاند ـ واقع نشده، سخني به ميان نميآورد.
2-دوويول اگر از «تاكيد خيلي از متخصصان» درباره به يهودي بودن كلمب، سخن ميگويد، در عين حال به عنوان حقيقتي مسلم از «ايمان كاتوليكي عميق» او سخن ميگويد و تا حد يك عارف مسيحي جايگاه او را بالاتر ميبرد!
3-در سراسر كتاب دوويول سخني از نقش جدي مسلمانان در فراهم آوردن مقدمات علمي صورت گرفتن اين سفر نيست! اين اثر كاستيهاي فراوان ديگري نيز دارد كه در اينجا در پي نقد آن نيستيم و علاقهمندان را به اين منابع ارجاع ميدهيم:
-بازنگري سفر كريستف كلمب، محمّد طيّب، انتشارات تربيت، تهران: بهار 1377.
– پژوهه صهيونيّت (مجموعه مقالات)، به كوشش محمد احمدي، موسسه فرهنگي پژوهشي ضياء انديشه؛ تهران: دي 1376، مقالهاي باعنوان «سفر كريستف كلمب: بازيابي نقش يهود»، صفحات 142- 83.
محمّد طیّب
پي نوشتها
1. به دنبال كريستف كلمب. ژان- پل دوويول. تصويرگر: موريس پوميه. ترجمه بيتا شمسيني؛ انتشارات ققنوس. تهران: اسفند ماه 138.
2. به دنبال كريستف كلمب. ژان- پل دوويول. تصويرگر: موريس پوميه. ترجمه بيتا شمسيني. انتشارات ققنوس. تهران: اسفندماه 1384. ص 49.
3. به دنبال كريستف كلمب. ژان- پل دوويول. تصويرگر: موريس پوميه. ترجمه بيتا شمسيني. انتشارات ققنوس. تهران: اسفندماه 1384. ص 126 و 127.
ثبت دیدگاه