سیرۀ پیامبر اکرم (ص)، از تأسیس نظام اسلامی، تا برخورد با اصحاب فتنه و توطئه و پیمان شکنان.
ایام ربیع که هم اینک در آنیم، بهارِ بیداری اسلامی است؛ همان بیداری و خیزشی که در مسیر آن تا تشکیل حکومت جهانی اسلام باید منتظر دشمنی ها و توطئه ها و دسیسه های بسیار بود.
عجبا که قدارترین و مکارترین دشمنان حکومت اسلامی در صدر اسلام یعنی یهودیان سلطه جو، امروز نیز در مسیر تعالی انسان ها برای ره بستن بر شکوفایی نوین تاریخ بشریت در کمین نشسته اند!
پيامبر عظيمالشّأن اسلام (ص) برگزيده همه بشريّت در طول تاريخ و پدر معنوى مسلمانها و همه انسانهايى است كه به ارتقاء و رشد انسانيت عقيده دارند و سيره نبىّاكرم (ص) در دوران ده ساله حاكميت اسلام در مدينه كه باید آن را درخشانترين دوره هاى حكومت در طول تاريخ بشرى دانست؛ بهترین درسِ آموختنی و مرورکردنی این روزها!
شناختن و شناساندنِ اين دوره كوتاه و پُركار و فوقالعاده تأثيرگذار در تاريخ بشر در ترسیم مسیر بیداری اسلامی بس ضروری است.
بر این اساس، برای شناخت هر چه بیشتر با «دوران شالوده ریزی نظام اسلامی» و آشنایی با حاکمیت نمونه و الگوی اسلام برای همه زمان ها و دوران های تاریخ انسان و همه مکان ها، شاخص های نظام نبوی، شیوه های رفتاری پیغمبر اکرم (ص) با گروه های مختلف دشمنان توطئه گر و فتنه آفرین، به خصوص قبایل و طوایف مختلف یهودی دسیسه گر و عهدشکن و نیز موقعیت آن ها در مدینه، گزیدۀ عین دیدگاه و اندیشه حضرت آیت الله العظمی سیّدعلی حسینی خامنه ای1 را در این باره با هم مرور می کنیم.
شالوده ریزی نظام اسلامی
دوره مدينه، فصل دوم دوران بيست و سه ساله رسالت پيغمبر است. سيزده سال در مكه، فصل اوّل بود ـ كه مقدمه فصل دوم محسوب مى شود ـ و تقريباً ده سال هم دوران مدينه پيغمبر است كه دوران شالوده ريزى نظام اسلامى و ساختن يك الگو و نمونه از حاكميّت اسلام براى همه زمانها و دورانهاى تاريخ انسان و همه مكانهاست. البته اين الگو، يك الگوى كامل است و مثل آن را ديگر در هيچ دورانى سراغ نداريم؛ ليكن با نگاه به اين الگوى كامل، مى شود شاخصها را شناخت. اين شاخصها براى افراد بشر و مسلمانها علامتهايى است كه بايد به وسيله آنها نسبت به نظامها و انسانها قضاوت كنند.
مبارزه با فساد جهانی
هدف پيغمبر از هجرت به مدينه اين بود كه با محيط ظالمانه و طاغوتى و فاسد سياسى و اقتصادى و اجتماعىاى كه آن روز در سرتاسر دنيا حاكم بود، مبارزه كند و هدف، فقط مبارزه با كفّار مكه نبود؛ مسأله، مسأله جهانى بود. پيامبر اكرم اين هدف را دنبال مىكرد كه هرجا زمينه مساعد بود، بذر انديشه و عقيده را بپاشد؛ با اين اميد كه در زمان مساعد، اين بذر سبز خواهد شد. هدف اين بود كه پيام آزادى و بيدارى و خوشبختى انسان به همه دلها برسد. اين جز با ايجاد يك نظام نمونه و الگو امكانپذير نبود؛ لذا پيغمبر به مدينه آمد تا اين نظام نمونه را به وجود آورد. اينكه چقدر بتوانند آن را ادامه دهند و بعديها چقدر بتوانند خودشان را به آن نزديك كنند، بسته به همّت آنهاست. پيغمبر نمونه را مى سازد و به همه بشريت و تاريخ ارائه مى كند.
شاخص های نظام نبوی
نظامى كه پيغمبر ساخت، شاخصهاى گوناگونى دارد كه در بين آنها هفت شاخص از همه مهمتر و برجستهتر است:
شاخص اوّل، ايمان و معنويّت است. انگيزه و موتور پيشبرنده حقيقى در نظام نبوى، ايمانى است كه از سرچشمه دل و فكر مردم مىجوشد و دست و بازو و پا و وجود آنها را در جهت صحيح به حركت در مى آورد. پس شاخص اوّل، دميدن و تقويت روح ايمان و معنويت و دادن اعتقاد و انديشه درست به افراد است، كه پيغمبر اين را از مكه شروع كرد و در مدينه پرچمش را با قدرت بالا برد.
شاخص دوم، قسط و عدل است. اساس كار بر عدالت و قسط و رساندن هر حقّى به حقدار ـ بدون هيچ ملاحظه ـ است.
شاخص سوم، علم و معرفت است. در نظام نبوى، پايه همه چيز، دانستن و شناختن و آگاهى و بيدارى است. كسى را كوركورانه به سمتى حركت نمى دهند؛ مردم را با آگاهى و معرفت و قدرتِ تشخيص، به نيروى فعّال ـ نه نيروى منفعل ـ بدل مى كنند.
شاخص چهارم، صفا و اخوّت است. در نظام نبوى، درگيريهاى برخاسته از انگيزه هاى خرافى، شخصى، سودطلبى و منفعتطلبى مبغوض است و با آن مبارزه مى شود. فضا، فضاى صميميّت و اخوّت و برادرى و همدلى است.
شاخص پنجم، صلاح اخلاقى و رفتارى است. انسانها را تزكيه و از مفاسد و رذائل اخلاقى، پيراسته و پاك مى كند؛ انسانِ با اخلاق و مزكّى مى سازد؛ «و يزكّيهم و يعلّمهم الكتاب و الحكمة»2. تزكيه، يكى از آن پايههاى اصلى است؛ يعنى پيغمبر روى يكايك افراد، كار تربيتى و انسان سازى مى كرد.
شاخص ششم، اقتدار و عزّت است. جامعه و نظام نبوى، توسرىخور، وابسته، دنباله رو و دست حاجت به سوى اين و آن درازكن نيست؛ عزيز و مقتدر و تصميم گير است؛ صلاح خود را كه شناخت، براى تأمين آن تلاش مى كند و كار خود را پيش مى برد.
شاخص هفتم، كار و حركت و پيشرفتِ دائمى است. توقّف در نظام نبوى وجود ندارد؛ به طور مرتّب، حركت، كار و پيشرفت است.
حضرت آیت الله العظمی سیدعلی حسینی خامنه ای
منابع:
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. برگرفته از بیانات مقام معظّم رهبری حضرت آیتالله العظمی سیّد علی خامنهای در خطبههای نماز جمعه تهران در 28 اردیبهشت 1380. یکی از جلوه های این فرمایشات این است که اگرچه ده سال از ایراد این خطبه میگذرد، ولی کماکان مثل یک موضوع روز، تازه است و گویی ما مخاطبان امروز آنیم.
2. سوره جمعه ، بخشی از آیه 2.
ثبت دیدگاه